2020KO ABENDUA

EGUBERRIA

Ohitura, kantu eta istorioak

 

 

 

 

IDAZLEA: Juan Kruz Igerabide

MARRAZKIGILEA:Elena Odriozola

ARGITALETXEA: Nerea

Gabonak ez dira Olentzero eta bere opariak bakarrik. Gabonen baitan magia gehiago dago eta haurrei magia horretan murgiltzea da post honen helburua. Gabonak, Olentzaro da, neguko solztizioa da, eguzkiaren jaiotza da, Euskal mitologia da, kondaira bat da. Azken finean magia da. 

 

Eguberria liburuak magia hori gerturaru nahi die haurrei. Bertan, gabonen bueltan Euskal Herrian egon diren eta oraindik ere Euskal Herriko zenbait txokotan mantentzen diren zenbait ohitura, kantu eta ipuin kontatzen ditu amona baten eta bere hilobaren eskutik.

 

Honela dio liburuak: "Egun hauetan eguzkia beheraino erortzen da, hil bezala egiten da. Eguberrietatik aurrera, berriz, eguzki berria tentetzen hasten da, indarra hartzen, gero eta su handiagoz". Azken finean hori da gabonen funtsa. Eguzkiaren jaiotza eta honen inguruan dauden sinismenak eta ospakizunak.

 

 Haur literaturako bi aristen eskutik dator liburua: Juan Kruz Igerabide eta Elena Odriozola. Idazkera poetikoz eta amesteko ilustrazioz osatua dago liburua. Ez da arritzeko beraz hainbat sari irabazi izana. 

 

Liburu mardula da (74 orri) eta haurrei sasio honetan gauero istoriotxo bat kontateko modukoa. Haurrei gabonen benetako esanahia azaltzeko liburu bikaina. guztiz gomendagarria.

Eguberri on danoi!

DA! heldu da!!!

Azkenik heldu dira!!! Bidaia eta abentura berriak hasteko prest

2020ko AZAROA

 EZ DA KAXA BAT

IDAZLEA: Antoinette Portis

MARRAZKIGILEA:Antoinette Portis

ARGITALETXEA: Kalandraka-Pamiela etxea

 

 

Ipuin honetan kaja bat eta untxi bat dira protagonista. Baina... ziur kaxa bat dela? Haurren irudimenean, kaxa bat, milaka gauza izan daiteke. Zenbat eta irudimen handiagoa, orduan eta gauza gehiagotan bihurtu daiteke kaxa bat.

Hau gertatzen da haurrei estrukturatu gabeko jolasak ematen dizkiegunean. Egunerokoan erabiltzen ditugun objektu sinpleenak, jostailurik ederrenak eta erabilienak bilakatu daitezke.

Polita da liburuan zehar, irudimenez betetako untxi baten (haurra izan daiteke) eta irudimena galduta duen eta kaxa bakarrik ikusten duen (heldua izan daiteke) narratzailearen arteko elkarrizketa nola gauzatzen den ikustea. Bizitza errealean ere horrela gertatu ohi da.

Disenuari dagokionez, liburuaren azalak kartoia imitatzen du, bai irudian eta bai testuran. Kuriositate moduan, azalean liburuaren pisua jartzen du eta atzealdean "EZ ETZAN" jartzen du gezien artean.

Asko gustatzen zait ere lehenengo orrian jartzen duen dedikatoria: "Kartoizko kaxetan eserita dauden haur guztientzat". Hau da, kartoizko kaxekin jolasteko gai diren haurrentzat dago zuzendua.

 

Liburu honek, haurrak eta helduak interaktuatzeko aukera handia ematen du. Nik "zuek zer dela uste duzue?" edo  "Zer izango da kaxa hori untxiarentzat?" bezalako galderak erabiliko nituzke kontaketan. Ziur oso erantzun desberdinak jasoko dituzuela.

 

 

2020ko URRIA

 PINTTOREN BILDUMA

 

IDAZLEA: Magali Le Huche

MARRAZKIGILEA:Magali Le Huche

ARGITALETXEA: Ttarttalo

 

Gaur, udazken koloretan sartuta gaudenez gero, musikari lekutxo bat egingo diot nire blogean. Gaur, literatura eta musika elkartuko ditugu. Pinttoren musika bilduma ezagutuko dugu. Ipuin interaktiboak dira eta haurrak beraiek dira musika reproduzitzen dutenak.

Pinttoren ipuin bakoitzean musika estilo bat lantzen da eta estilo horri zuzenean lotutako zenbait instrumentu aurkezten dira. Orri bakoitzean instrumentu bat dago eta botoiari sakatuz, instrumentu horren soinua entzuteko aukera ematen du.

Musika intrumentu desberdinak jorratzeaz gain, musika estilo eta zenbait autore ere lantzen ditu Magali Le Huchek. Besteak beste, Rocka, orkesta, hip-hopa edo jazza. Oso dibertigarriak izateaz gain, ikasteko aukera ere ematen dute.

Adin tarteari dagokionez, bi eta hiru urte inguruko haurrentzat direla esango nuke. Liburu hauei akats txiki bat ikusten diet. Batzuetan oso zaila da musika egiteko botoiari behar bezala ematea eta haurrek ezin dute autonomiaz disfrutatu liburuarekin. Heldu bat behar dute orria behar bezala jartzeko eta botoiak behar bezala funtzionatzeko.

Pinttoren bilduman liburu hauek aurki genitzazke:

• Pintto eta fanfarrea

• Pintto eta orkestra

• Pintto eta rocka

• Pintto eta opera

• Pintto eta jazza

• Pintto eta musika afrikarra

• Pintto eta Mozart

Oker ez banago, Pinttoren bildumatik vivaldirena eta disko musikaren liburuak falta dira euskaratzeko.

Ez dut liburu guztiak ikus/entzuteko aukerarik izan baina niri fanfarrearena eta operarena bereziki gustatzen zaizkit. Guztiz gomendagarriak dira haurrek liburuekin disfrutatu ahal izateko.

2020ko IRAILA

BADATOZ PIRATAK

IDAZLEA: John Condon

MARRAZKIGILEA:Matt Hunt

ARGITALETXEA: Ibaizabal

 

Nork ez du Pedro eta otsoaren istorioa ezagutzen? seguraski noiz edo noiz denok entzun dugu egia esatearen garrantziaz hitz egin nahi izan digutenean. Ba istorio honen ildoti dator "Badatoz piratak!" ipuina. Oraingoan, otsoa etorri beharrean piratak datoz herrira eta Tomek, ipuineko protagonistak, ipuin klasikoan ez bezela, ez du asperduraz txantxetan ibili nahi. Tomentzat piraten etorrera zaintzea oso garrantzitsua da eta zain egote horretan benetan ez diren gauzak ikusiko ditu. 

 

Gainera, ezusteko amaiera du istorioak. Alde batetik, piratak ere pertsona direla ikusiko dugu eta beste alde batetik, genero ikuspegitik ere sorpresa bat izango dugu.

Oso polita da istorioa, dibertigarria izateaz gain, errepikapenez, soinuz eta ezuztekoz beteta dago. Gainera, haurrek asko maite izaten dituzte piratak, beraz, gustagarria izateko osagai guztiak ditu.

 

Ikus daitekeen bezela, marrazkiak ere oso politak ditu eta momentu batzuetan irudiekin jolasteko aukera ere ematen du, batez ere, herritar guztiak ezkutatzen direnean. Dibertigarria da non ezkutatzen diren deskubritzea eta herritarrek jartzen dituzten aurpegiak ikustea.

 

Nire ustez, guztiz gomendagarria 3 eta 6 urte tarteko haurrentzako. Gure etxean asko gustatu zaie eta behin eta berriz irakurtzeko eskatzen digute.

 

 

2020ko ABUZTUA

ZER BEHAR DA?

IDAZLEA:Gianni Rodari

MARRAZKIGILEA:Silvia Bonanni

ARGITALETXEA: Kalandraka- Pamiela etxea

Gianni Rodari, idazle izateaz gain, pedagogoa eta kazetaria ere bazen, eta haur literaturan urteetan zehar iraun duten zenbait liburu sortu zituen. Horietako asko haurrek irudimena erabiliz gozatzeko modukoak. Liburu horietako bat da "Zer behar da?" liburua.

"Zer behar da?" liburuak bizitzaren zikloa azaltzen digu. Nola, edozein objetu edo gauzen atzean ziklo bat, prozesu bat edo lan bat dagoen atzean; nola mahai bat egiteko, lore bat behar den. Gianni Rodarik, gauzak lortzeko geure buruari zer behar den galdetzera animatzen gaitu.

Galdera hauek ipuinean bakarrik ez, inguratzen gaituzten gauzekiko jakinmina piztera ere bideratu beharko genituzke: "zer behar da?", " zergatik?", "zer da?", ... horrelako galderak egiten utzi behar diegu haurrei eta baita horrelako galderak egiten dizkigutenean beraiei bueltan galdetu, beraien hipotesiak egitera animatzeko.

Ipuinaren kontaketak, poesia kutxu bat dauka. Horri esker eta ipuinaren nolakotasunari esker, ipuina modu desberdinetan konta daiteke: haurrekin elkarrizketan konta daiteke edo kantatuz ere konta daiteke.

Hona hemen Carmen Elvirak kantatua helduok haurrekin batera kanta dezagun:

Libururaren ilustratzailea Silvia Bonanni da eta collage teknika erabiltzen du irudiak ilustratzeko. Orri bakoitzean galdera erantzuten laguntzen duen hainbat elementu sartzen ditu eta irudiek ere jolasteko aukera ematen dute.

Hilabete bat, mahai jolas bat. Abuztua

WOOLFY

Sortzailea: Grégry Kirszbaum eta Alex Sanders

Adina: 5-9 artean

Jokalari kopurua:2 gutxienez-4 gehienez

Iraupena: 15-20 Min

Etxea: Djeco

Hiru txerrikumeen ipuinean oinarritutako mahai jolas kooperatiboa da Woolfy. Jolas honen helburua, Otsoak hiru txerrikumeak lapikoan sartu aurretik adreiluzko etxea eraiki eta bertan babestea da. Djeco etxeak hainbat jolas kooperatibo ditu eta honako hau haur eta familia osoa tentsioan mantentzen duen jolas horietakoa da.

Hasiera baten arau asko dituela ematen duen arren, jolastu ahala, laster barneratzen dira eta oso erraz jolasten da. Gainera, nahiz eta txandaka jolasten den, haurrei elkarrekin erabili beharreko estrategiaz hitz egiteko aukera ere ematen die. Izan ere, otsoarengatik alde egiteko ze koloretako txerrikumea mugitzea komeni den hitz egin behar dute.

Materialei dagokionez, tableroa kalitatezko kartoiarekin eginda dago (iraunkorrak diren horietakoak). Txerrikumeak eta otsoa 3D-n egindako gomazko panpitxoak dira (oso politak, batez ere Otsoa) eta etxea eta dadoak egurrezkoak dira.

Guztiz gomendagarria, bai haurrek beraiek bakarrik jolasteko eta baita familia osoak jolasteko ere.

uztailak 23 liburuaren eguna

2020ko UZTAILA

UDABERRIRIK ANKERRENA

IDAZLEA:Unai Iturriaga

MARRAZKIGILEA:Alex Sanvi

ARGITALETXEA: Durango 1936 kultur elkartea eta  Elkar

Gaurko eguna oso berezia izaten da Otxandion. Gaurko egunez, duela 84 urte, Otxandion Santamaña jaiak ospatzen ari ziren bitartean, zerutik heriotza etorri zitzaien zenbait herritarrei, hildako hauetatik asko haurrak zirelarik. Otxandio bonbardaketa zibila jasan zuen lehen herria izan zen. Ondoren Durango eta Gernika etorri ziren.

Gaurko post hau berezia izango da. Lehenik eta behin, Gerra zibileko gaia oso berezia delako niretzat. Ondoren, lehenengokoz gazteentzako zuzendutako liburu bat aurkeztuko dizuedalako. Azkenik, komikia delako.

Aurrez aipatu dizuedan bezela, Udaberririk ankerrena komikia 1936an hasi zen gerra zibilean oinarritzen da. Bertan, umezurtz geratutako anai-arrebek, beraien aitona Eleuteriok eta aitonaren eskusoinuak Durangora bidean bizi izandako nondik norakoak kontatzen hasten da. Ondoren Durangon zentratuko da istorioa bertan bizitakoak kontatuz. Protagonistek, bonbardaketa eta faxisten amorrua eta oldarkeria lehen eskutik biziko dituzte.

Amaiera konta ezin den istorio horietako bat da. Beraz, irakurtzera animatzen zaituztet, ezuzteko eta guzti baidator.

Irudiei dagokionez, ilustratzaileak erabilitako tonu gris eta sepiek istoioearen gordintasuna nabarmentzen dute. Gainera, liburuaren azken orrietan, atal berezi bat dago, Sortzebidaia deiturikoa, non komiki hau sortzeko eman ziren pausuak azaltzen dituzten. Polita da ikustea nola, sipnosi batetik abiatuta, izan den eraikia esku artean dugun komiki eder hau. Unai Iturriagak eta  Alex Salvik elkarlanean sortutako lan bikaina da.

Guztiz gomendagarria da gure gazteek Euskal Herriko memoria historikoa galtzen utzi ez dezaten.

Hilabete bat, mahai jolas bat. Uztaila

FRUTA-ARBOLAK (EL FRUTAL)

Sortzailea: Anneliese Farkaschovsky

Ilustratzailea: Walter Matheis

Adina: 2-6 artean

Jokalari kopurua: 8 gehienez

Iraupena: 10 min inguru

Jolas hau mahai jolas kooperatiboetan ezagunena dela esango nuke. Ikusi besterik ez dago zenbat aldaera ezberdin dituen. Besteak beste, Mi primer frutal, El frutal eta El frutalito. Hiru jolasak desberdinak izan arren, esentzia berbera dute. Beleak fruta jan aurretik zuhaitzetako fruta guztiak bildu behar dira. El frutalito jolasa, helburu berdina izan arren, memoria jolasa ere bada.

Jolas hau batez ere haur txikienentzat pentsaua dago, nahiz eta nagusiagoek disfrutatzeko modukoa ere baden. Adibidez, Mi primer frutal, bi urtetik aurrerako haurrentzat gomendatzen da, beraz, aproposa da lehenengo mahai jolas gisa oparitzeko. Beste biak hiru urtetik aurrera gomendatzen dira.

Esan beharra dago familien artean oso hedatua dagoen jolasa izan arren, adinean aurrera egin ahala umeak jolas honekin azkar aspertzen direla.

Gainera, orain eramangarriagoa den formatu batean ere badago jolasa. Beraz, uda honetan, edozein lekurata eramateko jolasa da dau. Batez ere, haur txikiak dituzten familientzat gomendagarria.

Hilabete bat, mahai jolas bat. Ekaina

Piraten Irla (La Isla de los piratas)

Sortzailea: cyril Fay

Ilustratzailea: Claus Stephan

Adina: 5-99

Jokalari kopurua: 2-4 

Iraupena: 15 min inguru

Izenburua ikusita argi dago zein den jolasaren gaia: PIRATAK. Piratei buruzko istorioek kontatzen dute, Bizarzuri izeneko pirata bat bizi izan zela eta pirata guztien artean pirata beldurgarriena zela. Istorio batek kontatzen du, bere altxorra piraten irlan utzi eta gero, izugarrizko ekaitz baten ondorioz, bere itsasontzia urperatu egin zela. Arrezkero, Bizarzuri pirataren arimak irlako altxorra zaintzen jarraitzen du.

Baina jokalariei Bizarzuriren arimak ez die bildurrik ematen eta altxorraren bila abiatuko dira. Hori bai, Bizarzuri pirata bere itsasontzira heldu aurretik egin beharko dute. Hori horrela izan dadin, adi egon beharko dira eta zabaltzen diren fitxak ondo gogoratu pirata irten ez dadin. Jokalariak elkar lagundu beharko dute komeni diren fitxak altxateko.

Hilabete Bat, Mahai Jolas Bat

Gure etxeko txikien udako oporrak heldu dira. Ez da ikasturte erreza izan, ez gurasoentzat, ez irakasleentzat eta are gutxiago haur eta gazteentzat. Oso arraroa izan da ikasturtea eta oporrak ere ez ditugula normaltasunez biziko aurreikusten da.

Orain, oporretan daudela eta denbora gehiago dutela kontuan hartuta, liburu dibertigarri zein entretenigarriak deskubritzeko momentu bikaina da. Ez ahaztu liburuak lurralde eta abentura desberdinetara bidaiatzeko balio dutela. 

Baina jolastea haurren eskubidea delako, jolas libreaz gain, mahai jolasak eskura izatea ere interesgarri da. Mota desberdinetako mahai jolasak daude: bakarka jolastekoak, binaka, taldeka, matematika/idazketa eta irakurketa/ memoria/ kontzentrazioa/ azkartasuna/ ... lantzen laguntzen dutenak, lehiakortasuna bultzatzen dutenak, kooperatiboak, ...

Hau guztia dela eta, uda honetan "hilabete bat, mahai jolas bat" izenburua duen atal berri bat sortuko dut. Bertan, ekainetik hasi eta irailerarte, hilean behin mahai jolas baten proposamena azalduko dut. Baina ez edozein mahai jolas, mahai jolas kooperatiboak baizik.

Normalean lehiakortasuna sustatzen duten jolasak aurkitzen ditugu non nahi. Hau da, norbera "irabazlea" izatea helburutzat duten jolasak. Baina "irabazlea" baldin badago, "galtzailea" ere badago. Galtzen ikasi behar dugula esaten da baina ez da batere erraza, are gutxiago gure haurrentzat. Beraz, jolas kooperatiboak erabiltzea aukera bikaina da. Jolas hauetan, talde guztiak irabazi eta galtzen du eta bakarrik galtzea edo irabaztea baino hobea da.

Goazen denok jolastera!!!

2020ko EKAINA

NIRE OINEN AZPIAN

IDAZLEA: Emmanuelle Houssais

MARRAZKIAK:Emmanuelle Houssais

EDITORIALA: Ttarttalo

Inoiz pentsatu al duzu zer gertatzen den gure oinen azpian? Gu aurrera eta atzera korrika bizi garen bitartean, gure oinen azpian beste mundu bat ari da etengabe mugimenduan.

Ipuin honetan, hilabetez hilabete zenbait intsektu eta animalia txikik egiten duten bizi zikloa azaltzen digu.

Kasualitate hutsa da (edo beharbada ez) baina Covid-19a dela eta Martxoan guztiok etxeetan babestu ginen eta justu liburu hau martxoan hasten da. Honela dio: “Iritsi da Udaberria! Milaka animalia xelebre neguko lozorrotik esnatu dira”. Gu berriz, gu ere animalia xelebreak izanik, etxeetara sartu ginen beste animaliei bide emanez.

Haur askori asko gustatzen zaie lurrarekin jolastea eta bertan bizi diren animaliak ikustea eta arakatzea. Liburu hau ezin hobea da gure oinen azpian gertatzen dena ikusteko, ulertzeko eta urtaro bakoitzean animaliek betetzen duten zikloa ezagutzeko.

Aipatzekoa dira ere liburuak dituen ilustrazioak. Zoragarriak dira: argiak eta goxoak; sinpleak eta oso grafikoak.

Nik liburu hau eskoletako irakasle eta hezitzaileei gomendatuko nieke. Eskoletan oso ohikoa da urtaroak lantzea, beraz, oso aproposa izan daiteke horretarakl

2020KO MAIATZA

IDAZLEA: Hector Dexet
MARRAZKILARIA: Hector Dexet
EDITALETXEA: Ttarttalo

Gaua liburu tolesgarria eta magikoa da. Barruan dituen irudiak fosforeszenteak dira eta horrek gaueko ipuin kontaketarako liburu berezi bihurtzen du.

Hector Dexet-en liburuak izan ohi diren moduan, hau ere, jolaserako bidea ematen duen liburua da. Tamaina desberdinak dituen orriak ditu eta lehen aipatu bezala orriak elkarrekin tolestuta daude.

Liburu hau bi aldetatik irakurri daiteke (aurrealdetik eta atzealdetik). Alde baten, gauean animaliek egiten dituzten ekintzak kontatzen ditu. Adibidez, azeriak bere kumeak zaintzen dituela edota hontzak gauean despistatuta dauden animaliak ehizatzen dituela. Beste aldetik berriz, animalien hiztegia lantzen du.

Adin tarteari dagokionez, edukien aldetik, haur txikitxoenentzat pentsatua dagoela esango nuke (bi edo hiru urteko haurrentzat). Hala ere, argien jolasa, adin guztietako haurrak liluratzeko modukoa dela iruditzen zait.

Izugarri polita bada ere, bada nire ustez “akats” txiki bat. Animaliak fosforezente bihurtzen dira baina testuak ez eta kontuan hartuta argirik gabe ikustea dela liburu honen grazia, testuak ezin dira irakurri. Bestalde, liburuko marrazkiak “kargatzeko” argi naturalarekin denbora bat behar du. Guk, horri konponbide azkarra emateko, UVzko linterna batekin argitzen ditugu.